Kordon Kanı Kök Hücre Saklanması
Bebek, anne karnında göbek kordonu aracılığı ile anne kanından beslenir. Bu beslenme direk olarak anne damarlarına bağlanarak değil, plasenta (bebeğin-eşi, son, etene) aracılığı ile olur. Plasenta, bebek ile anne arasındaki besin ve oksijen alışverişini sağlayan bir yapıdır. Bebek doğduktan sonra plasenta çıkar ve atılır.
Kordon kanı, bebek doğduktan sonra plasentada içinde kalan kandır. Bu kan kök hücre açısından son derece zengindir.
Kök hücreler, insan vücudunda bulunan ve her türlü vücut hücresine dönüşebilen özel hücrelerdir. Nerede bir zedelenme ve onarım ihtiyacı varsa, oraya giderek gereken hücre tipine dönüşür ve hasarı onarırlar. Hangi tip hücre ve dokuya ihtiyaç varsa ona dönüşürler. Vücutta en fazla olduğu zaman anne karnındaki bebeklik çağıdır. Kordon kanında bol miktarda kök hücre vardır ve henüz hiçbir zararlı etkenle karşılaşmamıştır.
Bu nedenle birçok anne baba adayı, doğum sırasında bebeğinin kordon kanını saklatmak istemektedir. Kordon kanını dondurup saklamanın birçok amacı olabilir. Bunlardan ilki, bebeğin ilerde kök hücre tedavisi gerektirecek organ doku yaralanması, harabiyeti veya yaşlılığı gibi bir durumla karşılaştığında, doku uyumu olan verici aramaya gerek kalmadan kendine ait sağlıklı bebeklik çağı kök hücreleriyle tedavi edilebilmesidir. Kişinin kendi hücre ve dokuları ile uyum sorunu olmayacağından, bu çok önemli bir avantajdır.
Diğer bir amaç, bebeğin kardeşlerinde ya da yakın akrabalarında çıkabilecek hastalıkların tedavisidir. İhtiyacı olan hastaların %70 ine uygun kemik iliği bulunamamaktadır. Göbek kordonundaki kandan elde edilen kök hücrede, (eğer saklanmışsa), uyum problemi ortadan kalkmaktadır. Kordon kanı alınan bebeğin kendisi için kullanılabildiği gibi doku grubu uyduğu takdirde anne, baba ve diğer kardeşler için de kullanılabilir. Bilindiği gibi, doku grubu uyma ihtimali birinci derece akrabalar ve özellikle kardeşler arasında en yüksektir.
Gebelik sırasında bu işlemi yaptırmaya karar veren çiftler kordon kanı bankası ile görüşerek hazırlıklarını yaptırmalıdır. Bebek doğduktan hemen sonra göbek kordonu kesilir ve bebek alınır. Kalan kordon kısmının ve plasentanın içindeki kan özel bir torbaya alınır. Bu yöntem, ne anne ne bebeğe acı vermez, risk taşımaz, doğum sürecini etkilemez. Ortalama 5 dakika, süren kolay bir işlemdir. Ne kadar fazla kan toplanabilirse o kadar fazla kök hücre toplanmış demektir. Alınan kan doğumhaneden çıkarılarak taşımak için bekleyen Kordon Kanı Bankası personeline verilir. Doğumun vaginal veya sezaryan yoluyla olması işlemde bir fark yaratmaz.
Tedavisinde kök hücresi kullanılan hastalıklar:
Kanserler
· Acute lymphoblastic leukemia (ALL)
· Acute myelogenous leukemia (AML)
· Burkitt’s lymphoma
· Chronic myelogenous leukemia (CML)
· Juvenile chronic myelogenous leukemia (JCML)
· Juvenile myelomonocytic leukemia (JMML)
· Chronic lymphocytic leukemia (CLL)
· Liposarcoma
· Myelodysplastic syndrome (MDS)
· Chronic myelomonocytic leukemia (CMML)
· Refractory anemia with excess blasts in transformation (RAEB-t)
· Neuroblastoma
· Non-Hodgkin’s lymphoma
· Refractory Hodgkin’s disease
· Retinoblastoma
Bağışıklık (İmmün) hastalıkları
· Chronic granulomatous disease
· Common variable immune deficiency (CVID)
· Omenn’s syndrome
· Severe combined immune deficiency (SCID and SCID-ADA)
· Reticular dysgenesis
· Thymic dysplasia
· Wiskott-Aldrich syndrome
· X-linked lymphoproliferative disease
Kemik iliği hastalıkları
· Severe aplastic anemia
· Blackfan-Diamond anemia
· Dyskeratosis congenita
· Fanconi anemia
· Myelofibrosis
Kalıtsal kan hastalıkları
· Amegakaryocytic thrombocytopenia (AMT)
· Evans syndrome
· Kostmann’s syndrome
· Sickle cell anemia
· ß-thalassemia (Cooley’s anemia)
Bağışıklık yetersizlikleri
· Chronic granulomatous disease
· Common variable immune deficiency (CVID)
· Omenn’s syndrome
· Severe combined immune deficiency (SCID and SCID-ADA)
· Reticular dysgenesis
· Thymic dysplasia
· Wiskott-Aldrich syndrome
· X-linked lymphoproliferative disease
Doğuştan gelen metabolik düzensizlikler
· Adrenoleukodystrophy
· Bare lymphocyte syndrome (MHC-II complex)
· Batten disease (inherited neuronal ceroid lipofuscinosis)
· Familial erythrophagocytic/hemophagocytic lymphohistiocytosis
· Gunther disease
· Hunter syndrome
· Hurler syndrome
· Krabbe disease (globoid cell leukodystrophy)
· Langerhans cell histiocytosis
· Lesch-Nyhan disease
· Leukocyte adhesion deficiency
· Maroteaux-Lamy syndrome
· Osteopetrosis
· Tay-Sachs disease
· Diabet
Araştırma safhasındaki tedaviler
Organ yenileme : Zarar gören organların kök hücre yardımıyla eski haline dönüştürülmesi için pek çok çalışma yapılmaktadır.